Deze periode heb ik op de uni twee vakken die me op het eerste ogenblik niet zo erg aanspreken. Namelijk Digitale Communicatie (wat heel interessant klinkt, maar flink tegenvalt) en Gesprekken aan het werk. Dat laatste vak leek me heel stom, maar de eerste week was verrassend interessant en vooral de opdracht die we mee naar huis kregen vond ik leuker dan verwacht. We moesten namelijk de sociale regels gaan doorbreken.

Sociale regels die iedereen hanteert zonder dat ze eigenlijk afgesproken zijn, oftewel etnoregels, kom je overal in het dagelijks leven tegen. In de trein, in de rij in de supermarkt, op straat. Overal zijn wel regels die mensen naleven zonder dat iemand ooit gezegd heeft: ‘je moet dit zus of zo doen’.

Goed, die regels moesten wij dus voor een sociaal expiriment (oftewel een Breaching experiment) doorbreken. In college liet de docent een voorbeeld zien. Stel je een lege lift voor met één persoon erin. Als er dan nog iemand instapt, gaat diegene volgens de ‘sociale regels’ zo ver mogelijk bij de eerste persoon vandaan staan, dus bijvoorbeeld aan de andere kant in de lift. Maar bij een Breaching experiment ga je dan dus expres heel dicht naast diegene staan.

Dit soort dingen moesten wij dus gaan doen voor een zogenaamde dagboekopdracht, waarbij we onze belevenissen moesten beschrijven. We moesten dus de sociale regels doorbreken en goed observeren hoe wijzelf ons daarbij voelde, maar ook hoe de rest van de omgeving daarop reageerde.

Ik ben niet zo’n waaghals, dus ik vond deze opdracht wel leuk, maar ook wel heel spannend. De eerste sociale regel die ik heb doorbroken gebeurde eigenlijk totaal onverwachts. Het volgende fragment komt uit mijn dagboekopdracht:

“Ik had college om elf uur ’s  ochtends, dus zoals normaal gesproken fietste ik om kwart voor tien naar de bushalte, zette mijn fiets netjes in het rek en stapte in. Het was enorm druk in de bus, wat ik eigenlijk niet had verwacht omdat mijn halte één van de eerste is. Een beetje grimmig ging ik helemaal achterin zitten, op mijn minst favoriete plek omdat je daar altijd zo weinig ruimte hebt.

Het duurt 23 minuten voor ik bij de halte ben waar ik moet overstappen op de metro. Ik was mijn oortjes vergeten dus ik kon geen muziek luisteren, maar gelukkig had ik wel een boek bij me. Het verhaal was heel spannend, waardoor ik eigenlijk de omgeving om me heen vergat..

.. Totdat ik op één of andere manier voelde dat er naar me gekeken werd. Op het moment dat ik me dat besefte, hoorde ik ook een zacht kuchje. Dus ik keek langzaam op uit mijn boek, recht in het gezicht van een geïrriteerde jongeman. ‘Of je even wil doorschuiven,’ zei hij, niet geheel onvriendelijk. ‘Dan kan ik namelijk ook zitten.’

Het schaamrood stond gelijk op mijn kaken, want het bleek dat die jongen daar al een tijdje stond. Hij had zijn rugzak zelfs al van zijn schouders gehaald. Met een rood hoofd schoof ik door naar de stoel aan het raam, zodat de jongen naast me kon zitten. Ik voelde me enorm ongemakkelijk en asociaal, want een typisch voorbeeld van een ethnoregel is dat als het druk is in de bus, je in ieder geval zorgt dat alle plekjes vrij zijn.”

Maar dit was uiteindelijk niet het enige Breaching experiment dat ik uitvoerde. Toen we namelijk naar het concert van Imagine Dragons gingen, besloot mijn vader dat hij geen zin had om in de rij te wachten en drong een enorm stuk voor. Normaal gesproken had ik dit echt niet oké gevonden omdat ik weet hoe frustrerend dit is voor de mensen die al heel lang staan te wachten, maar deze keer had ik dus een goed excuus om voor te dringen en dat deed ik dan ook, ook al voelde ik me er super ongemakkelijk bij.

Op vrijdag ging ik met mijn vader en zusje naar het concert van Imagine Dragons in de Ziggo Dome. Toen we aan kwamen rijden en hadden geparkeerd in de ArenA zagen we al dat er een enorme rij stond. De rij liep helemaal door tot aan de Pathe ArenA. Ik wilde braaf achter in de rij aansluiten, zoals dat hoort, maar mijn vader, die normaal gesproken altijd heel netjes de regels opvolgt, zei geheel onverwachts: ‘we gaan niet helemaal achteraan sluiten hoor, laten we er hier maar tussenspringen’. Zo gezegd zo gedaan: toen er vlakbij een gat in de rij ontstond kropen we daar snel tussen. Ik voelde me eerlijk gezegd nogal opgelaten, wat ook wel terecht was, want we werden door de mensen om ons heen nogal raar aangekeken. Vooral de mensen achter ons keken nogal chagrijnig, maar ik besloot het maar gewoon te negeren. Uiteindelijk hadden we perfecte staplaatsen, dus ik heb geen spijt van mijn doorbroken etnoregel. Al vond ik het niet helemaal netjes van mezelf.

Deze sociale regels heb ik dus doorbroken, maar mijn vriendinnen en studiegenootjes hadden ook nog een paar goede:
– In het openbaar vervoer je muziek op luidspreker zetten in plaats van met oortjes muziek luisteren
– Op de roltrap op het station rechts stil gaan staan zodat mensen er niet door kunnen
– In het openbaar vervoer niet wachten tot mensen zijn uitgestapt, maar meteen instappen.

Welke sociale regels doorbreken jullie wel eens (per ongeluk)?